Diverse rapporten en onderzoeken beschreven dat de effecten van ketenzorg tegenvallen, schrijft Ben Ipenburg.
Ketenzorg is een zorgconcept waaraan reeds tien jaar een grote potentie wordt toegeschreven: zorg zou inhoudelijk verbeteren, de patiënt zou er beter mee geholpen zijn en de kosten kunnen erdoor dalen. Diverse rapporten en onderzoeken hebben in de tussentijd beschreven dat de effecten tegenvallen. Ketenzorg lijkt eerder tot perverse resultaten te leiden dan tot de beloofde voordelen die ze zou moeten hebben. Desondanks lijkt het geloof in ketenzorg onverminderd aanwezig. Ipenburg legt de vinger op de zere plek en hoopt dat daarmee een werkelijke reflectie plaatsvindt op de vraag hoe deze effecten voor patiënten wel bereikt kunnen worden. Dat lukt waarschijnlijk alleen door de patiënt echt centraal te stellen.
Ketenzorg zou dé oplossing zijn om de zorg voor chronisch zieken efficiënt en effectief te organiseren. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) constateerde in 2012 over ketenzorg diabetes dat de zorgstandaard diabetes nauwelijks geïmplementeerd is. De patiënt staat niet echt centraal. Multidisciplinaire patiëntendossiers en zorgplannen worden bijna nergens gebruikt en patiënten krijgen weinig ondersteuning bij zelfmanagement. Er zijn problemen rondom de geautomatiseerde informatiesystemen en de financiering van de zorg volgens de zorgstandaard. De IGZ vond ketenzorg desondanks ‘veelbelovend’. Jaren daarvoor, in 2003, constateerde de IGZ dat ketenzorg maar niet van de grond kwam. En in 2006 stelde ze ‘dat de situatie rondom ketenzorg voor chronisch zieken nog niet wezenlijk is verbeterd sinds de rapportage in 2003’. ‘Goede ketenzorg vraagt een cultuuromslag waarbij niet de eigen beroepsgroep of instelling maar de patiënt centraal komt te staan en waar de zorgprocessen zelf heringericht worden. Dit komt niet goed van de grond.’ Wat is er aan de hand met ketenzorg als dit organisatieconcept na tien jaar alleen maar een belofte is?
Lees het hele artikel van Ben Ipenburg en de reactie van Mirella Minkman daarop in het Tijdschrift over kwaliteit en zorg (nr. 4, 2014) door het hieronder te downloaden.
Boekleestips
– Ben Ipenburg, De organisatie van thuiszorg
– Mirella Minkman, Tools voor ketens en netwerken.
